blog
Icon

7 april 2021

Icon

4 minuten lezen

Oliën & vetten, economie en politiek

Stagnatie in de wereldhandel en grondstoffenmarkten

De Wereldhandelsorganisatie wees onlangs op de stagnatie van de wereldhandel. De daling van de Capsize-vrachtindex tot het laagste niveau sinds 2008 en de lagere containervervoertarieven illustreren de krimp van de wereldwijde maritieme handel. We kampen met een energiecrisis in de EU, een haperende Chinese economie door lockdowns en een sterke dollar in combinatie met voortdurende renteverhogingen. Dit zijn allemaal signalen dat de wereld op weg kan zijn naar een recessie, en veel grondstoffenprijzen daalden door het pessimisme dat de economische vooruitzichten verspreiden.

Aardolie is een van de vele grondstoffen die kopers verliest door de sombere economische vooruitzichten. De prijzen van eetbare oliën stonden onder druk door een mix van negatieve factoren. De goede vooruitzichten voor de productie van raapzaad en zonnebloempitten, samen met de zwakte van palmolie, hielden de prijzen laag.

De Argentijnse regering introduceerde een nieuw beleid, de “sojadollaregeling”, die boeren lijkt aan te moedigen om meer sojabonen te exporteren. De Indonesische regering blijft actief de export van palmolie promoten om de hoge voorraden te verminderen.

Ondertussen heeft Oekraïne de verwachtingen overtroffen door alternatieve exportroutes te vinden (via vrachtwagens en binnenschepen), en na het exportakkoord met Rusland zijn veel zeeschepen geladen in Oekraïense havens. Toch blijven de ruime voorraden en het risico op een diepe economische recessie een rem op prijsstijgingen.

Zoals altijd heeft elk verhaal twee kanten. Onze Russische vriend Gaspoetin wil het akkoord over de Oekraïense exportcorridor herzien, omdat de export naar het “Westen” gaat en niet naar ontwikkelingslanden. Poetin wil het akkoord beperken tot een aantal geselecteerde landen. Dit zorgde voor enige nervositeit op de markt en steunde de prijzen enigszins, maar tot nu toe verloopt alles volgens plan.

Sojaolie

In de VS heeft sojaolie steun gevonden door de stille groei van de productie van HVO (waterstofbehandelde plantaardige oliën als biobrandstof), ondanks de lagere consumptie van traditionele biodiesel (FAME of SME-soja-esters).

In Argentinië is het biodieselbijmengingspercentage teruggebracht naar 12,5%, terwijl Brazilië en Indonesië hun biodieselgebruik verhogen.

In de EU daalden de prijzen van oliehoudende zaden, maar de zeer hoge energiekosten leidden tot hogere verwerkingskosten voor oliepersers en raffinaderijen, waardoor de prijzen van geraffineerde oliën stevig bleven. De zwakkere euro verhoogde de prijs van alle in dollars genoteerde grondstoffen met meer dan 20% in vergelijking met twee jaar geleden.

Deze week begon met een herstel van de prijzen van eetbare oliën na een optimistisch USDA/WASDE-rapport op maandag.

Zonnebloemolie

Sinds juni zijn de prijzen van ruwe zonnebloemolie uit het Zwarte Zeegebied met meer dan 30% gedaald. Dit komt voornamelijk doordat de bevolking in het Zwarte Zeegebied veerkracht toont en oplossingen vindt voor productie- en logistieke problemen. Niet door spreadsheetmanagement, maar op de ouderwetse manier: door hard te werken en de weg op te gaan.

Ze zijn zo succesvol geweest dat ze nu moeite hebben om afnemers te vinden, aangezien de meeste Europese kopers hun voorraden hebben veiliggesteld tot het einde van dit jaar. Verwacht wordt dat India en China zullen instappen om hun voorraden aan te vullen en bulkolie te kopen zolang de havens blijven laden.

De productie van zonnebloempitten in Oekraïne is naar boven bijgesteld met 1 miljoen ton tot 10,5 miljoen ton door gunstige regenval in augustus. In Rusland is de recordoogst net begonnen, wat meer zaden en olie op de markt zal brengen en de prijzen verder kan drukken.

“De stagnatie van de wereldhandel, dalende vrachttarieven en pessimistische grondstoffenmarkten wijzen op economische turbulentie, terwijl recessievrees blijft en het aanbodbeeld het vooruitzicht bepaalt.”

Raapzaadolie

De beschikbaarheid van zaden, meel en olie is verbeterd, maar lage waterstanden in sommige waterwegen blijven een obstakel om alle persen van voldoende zaden te voorzien.

De raapzaadoogst in Australië is opnieuw naar boven bijgesteld door recente regenval die de opbrengstverwachtingen verbetert.

Palmolie

De palmolieprijzen bleven dalen door het Indonesische exportbeleid en groeiende voorraden. Sinds eind vorige week zijn de prijzen echter hersteld door de sterkere prijzen van sojaolie en omdat palmolie nog steeds aantrekkelijk is in vergelijking met alternatieve oliën.

USD, minerale olie en biobrandstoffen

Hoewel de Amerikaanse inflatie is gedaald tot 8,3% op jaarbasis, blijft deze hoger dan gehoopt. Dit houdt de Federal Reserve op een agressief pad en ondersteunt de verwachte renteverhoging van 75 basispunten voor volgende week.

Vorige week verhoogde de Europese Centrale Bank eindelijk de rente met 75 basispunten, en de euro herstelde zich van iets onder naar iets boven pariteit met de dollar. Maar gezien het huidige renteverschil tussen de VS en de EU wordt verwacht dat de euro verder zal verzwakken.

De aardolieprijs blijft schommelen tussen $90 en $100. De prijzen stegen toen de gesprekken over de “Iran nucleaire deal” nergens op leken uit te lopen, wat de Iraanse olie van de markt zou houden. Vorige week werd de aangekondigde productieverlaging door OPEC+ gecompenseerd door de haperende Chinese economie.

De vraag van ’s werelds grootste aardolie-importeur kan dit jaar voor het eerst in 20 jaar krimpen. De Chinese “zero-COVID”-politiek houdt mensen tijdens vakanties van de straat en vermindert de consumptie.